36 гадоў аварыі на Чарнобыльскай АЭС
26.04.2022 г.
26 красавіка 1986 г. свет патрэсла страшная трагедыя: выбух на Чарнобыльскай АЭС у паўночнай частцы Украіны. Гэтая аварыя стала самай буйной тэхнагеннай катастрофай за ўсю гісторыю атамнай энергетыкі. У выніку выбуху ў атмасферу былі выкінуты вялікія аб'ёмы радыеактыўных рэчываў, якія затым распаўсюдзіліся па заходняй частцы СССР і частцы Еўропы.
Радыёактыўнае забруджванне назаўжды змяніла жыцці мільёнаў, і наступствы дадзенай катастрофы адчувальныя да гэтага часу. Для Беларусі катастрофа на Чарнобыльскай АЭС мае асаблівае значэнне. Ад наступстваў аварыі пацярпела значная частка тэрыторый, што прывяло да перасялення і парушэння нармальнага ўкладу жыцця сотняў тысяч беларусаў. Пачынаючы з 1990 года ў рэспубліцы рэалізавана пяць Дзяржаўных праграм па пераадоленні наступстваў катастрофы на Чарнобыльскай АЭС.
На выкананне мерапрыемстваў праграм на сёння накіравана ў эквіваленце 19,3 млрд. долараў ЗША. Беларусь удзячная ўсім міжнародным партнёрам, якія не засталіся абыякавымі да пакутаў людзей на забруджаных тэрыторыях і аказалі Беларусі пасільную дапамогу. Сімвалічным з'яўляецца абвяшчэнне Генеральнай Асамблеяй Арганізацыі Аб'яднаных Нацый падчас сваёй 71-й сесіі пры падтрымцы 60 дзяржаў — членаў Арганізацыі 26 красавіка Міжнародным днём памяці аб чарнобыльскай катастрофе. Шмат было зроблена, але шмат чаго яшчэ і трэба будзе.
Пры гэтым фокус нацыянальных намаганняў па чарнобыльскай тэме свядома пашыраецца ўрадам Рэспублікі Беларусь з дапамогі і рэабілітацыі на ўстойлівае развіццё эканамічнага і чалавечага патэнцыялаў пацярпелых рэгіёнаў. Шосты Дзяржаўнай праграмай па пераадоленні наступстваў катастрофы на Чарнобыльскай АЭС на 2021-2025 гады прадугледжана выкананне пяці задач:
— забеспячэнне сацыяльнай абароны, аказанне медыцынскай дапамогі, санаторна-курортнае лячэнне і аздараўленне пацярпелага насельніцтва;
— забеспячэнне радыяцыйнай абароны і адраснага прымянення ахоўных мер; — садзейнічанне сацыяльна-эканамічнаму развіццю пацярпелых рэгіёнаў;
- удасканаленне арганізацыі санаторна-курортнага лячэння і аздараўлення дзяцей, якія пражываюць ці навучаюцца на тэрыторыі радыеактыўнага забруджвання;
— правядзенне навуковых даследаванняў і інфармацыйнай працы.
Пераадоленне доўгатэрміновых наступстваў чарнобыльскай аварыі патрабуе вялікіх нацыянальных намаганняў і фарміравання новых партнёрстваў для заахвочвання ўстойлівага развіцця пацярпелых рэгіёнаў, прыцягнення інавацый і інвестыцый. У 2019 годзе Генеральная Асамблея ААН у сваёй рэзалюцыі прызнала спадчыну чарнобыльскай катастрофы, якая захоўваецца, і неабходнасць далейшага забеспячэння ўстойлівага развіцця аднаўляльных раёнаў з удзяленнем асаблівай увагі развіццю мясцовага прадпрымальніцтва і турызму, стварэнню рабочых месц, пераходу мясцовай эканомікі на экалагічна бяспечныя тэхналогіі, заахвочванню лесу. сельскагаспадарчых інавацый, уцягванні людзей, якія знаходзяцца ва ўразлівым становішчы, у працэсы мясцовага развіцця і прапагандзе здаровага ладу жыцця.
Беларусь разлічвае на падтрымку з боку ўстаноў ААН, дзяржаў-членаў ААН, прыватных інвестараў і зацікаўлена ў прыцягненні міжнародных партнёраў да вырашэння практычных задач, што стаяць перад дзяржавай, па забеспячэнні ўстойлівага развіцця гэтых рэгіёнаў і людзей, якія іх насяляюць. Спадзяемся на працяг плённага супрацоўніцтва з усімі партнёрамі для дасягнення Мэт устойлівага развіцця ў пацярпелых рэгіёнах і шчыра дзякуем іспанскай дабрачыннай федэрацыі “Pro Infancia Chernobyl” за шматгадовае плённае супрацоўніцтва па аздараўленню беларускіх дзяцей у Іспаніі і матэрыяльную дапамогу беларускім сацыяльным і медыцынскім цэнтрам.
